باز این چه شورش است که در خلق عالم است؟!‏

بند اول

باز این چه شورش است كه در خلق عالم است....باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است‏

باز این چه رستخیز عظیم است كز زمین................بى نفح صور خاسته تا عرش اعظم است

این صبح تیره باز دمید از كجا كزو.......................كار جهان و خلق جهان جمله در هم است

گویا طلوع میكند از مغرب آفتاب................................كاشوب در تمامى ذرات عالم است

گر خوانمش قیامت دنیا بعید نیست.......................این رستخیز عام كه نامش محرم است

در بارگاه قدس كه جاى ملال نیست...................سرهاى قدسیان همه بر زانوى غم است

جن و ملك بر آدمیان نوحه میكنند................................گویا عزاى اشرف اولاد آدم است‏

خورشید آسمان و زمین نور مشرقین...............................پرورده كنار رسول خدا حسین‏

بند دوم

كشتى شكست خوردۀ طوفان كربلا...............در خاك و خون تپیدۀ میدان كربلا

گر چشم روزگار برو زار می‏گریست..................خون میگذشت از سر ایوان كربلا

نگرفت دست دهر گلابى به غیر اشك.....ز آن گل كه شد شکفته به بستان كربلا

از آب هم مضایقه كردند كوفیان....................خوش داشتند حرمت مهمان كربلا

بودند دیو و دد همه سیراب و می‏‏مكید..................خاتم ز قحط آب، سلیمان كربلا

زان تشنگان هنوز به عیوق می‏رسد........................فریاد العطش ز بیابان كربلا

آه از دمى كه لشكر اعدا نكرد شرم.................كردند رو به خیمۀ سلطان كربلا

آن دم فلك بر آتش غیرت سپند شد.........كز خوف خصم در حرم افغان بلند شد

بند سوم

كاش آن زمان سرادق گردون نگون شدى....وین خرگه بلند ستون بى ستون شدى‏

كاش آن زمان درآمدى از كوه تا به كوه......سیل سیه كه روى زمین قیر كون شدى‏

كاش آن زمان ز آه جهان سوز اهل‌بیت......یك شعله برق خرمن گردون دون شدى‏

كاش آن زمان كه این حركت كرد آسمان....سیماب وار گوى زمین بى سكون شدى‏

كاش آن زمان كه پیكر او شد درون خاك.........جان جهانیان همه از تن برون شدى‏

كاش آن زمان كه كشتى آل نبى شكست.......عالم تمام غرقه دریاى خون شدى‏

آن انتقام گر نفتادى به روز حشر..................با این عمل معامله دهر چون شدى‏

آل نبى چو دست تظلم برآورند..........................اركان عرش را به تلاطم درآورند

بند چهارم

بر خوان غم چو عالمیان را صلا زدند..........اول صلا به سلسله انبیا زدند

نوبت با اولیا چو رسید آسمان تپید.....زان ضربتى كه بر سر شیر خدا زدند

آن در كه جبرئیل امین بود خادمش......اهل ستم به پهلوى خیرالنسا زدند

بس آتشى ز اخگر الماس ریزه ‏ها.........افروختند و در حسن مجتبى زدند

وانگه سرادقى كه ملك محرمش نبود.........كندند از مدینه و در كربلا زدند

وز تیشه ستیزه در آن دشت كوفیان........بس نخل‌ها ز گلشن آل عبا زدند

پس ضربتى كزان جگر مصطفى درید.......بر حلق تشنه خلف مرتضى زدند

اهل حرم دریده گریبان، گشوده مو................فریاد بر در حرم كبریا زدند

روح الامین نهاده به زانو سر حجاب.....تاریك شد ز دیدن آن چشم آفتاب‏

بند پنجم

چون خون ز حلق تشنه او بر زمین رسید....جوش از زمین بذروه عرش برین رسید

نزدیك شد كه خانۀ ایمان شود خراب....از بس شكست‌ها كه به اركان دین رسید

نخل بلند او چو خسان بر زمین زدند.............طوفان به آسمان ز غبار زمین رسید

باد آن غبار چون به مزار نبى رساند.............گرد از مدینه بر فلك هفتمین رسید

یكباره جامه درخم گردون به نیل زد...چون این خبر به عیسى گردون نشین رسید

پر شد فلك ز غلغله چون نوبت خروش........از انبیا به حضرت روح الامین رسید

كرد این خیال و هم غلط كاركان غبار.........تا دامن جلال جهان آفرین رسید

هست از ملال گرچه برى ذات ذوالجلال....او در دلست و هیچ دلى نیست بی‌ملال‏

بند ششم

ترسم جزاى قاتل او چون رقم زنند.........یكباره بر جریده رحمت قلم زنند

ترسم كزین گناه شفیعان روز حشر.....دارند شرم كز گنه خلق دم زنند

دست عتاب حق به در آید ز آستین.....چون اهل‌بیت دست در اهل ستم زنند

آه از دمى كه با كفن خون چكان ز خاك.......آل على چو شعله آتش علم زنند

فریاد از آن زمان كه جوانان اهل‌بیت.......گلگون كفن به عرصه محشر قدم زنند

جمعى كه زد به هم صفشان شور كربلا....در حشر صف زنان صف محشر به هم زنند

از صاحب حرم چه توقع كنند باز...........آن ناكسان كه تیغ به صید حرم زنند

پس بر سنان كنند سری را كه جبرئیل.....شوید غبار گیسویش از آب سلسبیل‏

بند هفتم

روزى كه شد به نیزه سر آن بزرگوار.......خورشید سر برهنه بر آمد ز كوهسار

موجى به جنبش آمد و برخاست كوه كوه.....ابرى به بارش آمد و بگریست زار زار

گفتى تمام زلزله شد خاك مطمئن..................گفتى فتاد از حركت چرخ بیقرار

عرش آن زمان به لرزه در آمد كه چرخ پیر.......افتاد در گمان كه قیامت شد آشكار

آن خیمه‏اى كه گیسوى حورش طناب بود........شد سرنگون زباد مخالف حباب وار

جمعى كه پاس محملشان داشت جبرئیل....گشتند بى عمارى محمل شتر سوار

با آن كه سر زد آن عمل از امت نبى..........روح الامین ز روح نبى گشت شرمسار

وانگه ز كوفه خیل الم رو به شام كرد...........نوعی كه عقل گفت قیامت قیام كرد

بند هشتم

بر حربگاه چون ره آن كاروان فتاد..........شور و نشور واهمه را در گمان فتاد

هم بانگ نوحه غلغله در شش جهت فكند....هم گریه بر ملایك هفت آسمان فتاد

هر جا كه بود آهوئى از دشت پا كشید..........هر جا كه بود طایرى از آشیان فتاد

شد وحشتى كه شور قیامت بباد رفت.....چون چشم اهل‌بیت بر آن كشتگان فتاد

هر چند بر تن شهدا چشم كار كرد................بر زخم‌هاى كارى تیغ و سنان فتاد

ناگاه چشم دختر زهرا در آن میان........................بر پیكر شریف امام زمان فتاد

بى اختیار نعره هذا حسین زو..................سر زد چنانكه آتش از و در جهان فتاد

پس با زبان پر گله آن بضعة الرسول..............رو در مدینه كرد كه یا ایها الرسول‏

بند نهم

این كشته فتاده به هامون حسین توست.....وین صید دست و پا زده در خون حسین توست‏

این نخل‏ تر كز آتش جان سوز تشنگى..........دود از زمین رسانده به گردون حسین توست‏

این ماهى فتاده به دریاى خون كه هست........زخم از ستاره بر تنش افزون حسین توست‏

این غرقه محیط شهادت كه روى دشت............از موج خون او شده گلگون حسین توست‏

این خشك لب فتاده دور از لب فرات.............كز خون او زمین شده جیحون حسین توست‏

این شاه كم سپاه كه با خیل اشک و آه...........خرگاه زین جهان زده بیرون حسین توست

این قالب طپان كه چنین مانده بر زمین..............شاه شهید ناشده مدفون حسین توست

چون روى در بقیع به زهرا خطاب كرد.........................وحش زمین و مرغ هوا را كباب كرد

بند دهم

كاى مونس شكسته دلان حال ما ببین.........ما را غریب و بی‌كس و بى آشنا ببین

اولاد خویش را كه شفیعان محشرند...................در ورطه عقوبت اهل جفا ببین

در خلد بر حجاب دو كون آستین فشان........و اندر جهان معصیبت ما بر ملا ببین

نى نى ورا چو ابر خروشان به كربلا...............طغیان سیل فتنه و موج بلا ببین

تن‌هاى کشتگان همه در خاك و خون نگر......سرهاى سروران همه بر نیزه‏ها ببین‏

آن سر كه بود بر سر دوش نبى مدام.........یك نیزه‏اش ز دوش مخالف جدا ببین‏

آن تن كه بود پرور شش در كنار تو.................غلطان به خاك معركه كربلا ببین

یا بضعة الرسول ز ابن زیاد داد...................كو خاك اهل‌بیت رسالت به باد داد

بند یازدهم

خاموش محتشم كه دل سنگ آب شد.......بنیاد صبر و خانه طاقت خراب شد

خاموش محتشم كه ازین حرف سوزناك.........مرغ هوا و ماهى دریا كباب شد

خاموش محتشم كه ازین شعر خون چكان....در دیده اشگ مستمعان خون ناب شد

خاموش محتشم كه ازین نظم گریه خیز........روى زمین به اشگ جگرگون كباب شد

خاموش محتشم كه فلك بسکه خون گریست........دریا هزار مرتبه گلگون حباب شد

خاموش محتشم كه به سوز تو آفتاب...................از آه سرد ماتمیان ماهتاب شد

خاموش محتشم كه ز ذكر غم حسین.................جبریل را ز روى پیمبر حجاب شد

تا چرخ سفله بود خطائى چنین نكرد....................بر هیچ آفریده جفائى چنین نكرد

بند دوازدهم‏

اى چرخ غافلى كه چه بیداد كرده‏اى.............وز كین چه‏ها درین ستم آباد كرده‏اى‏

پر طعنت این بس است كه با عترت رسول........بیداد كرده خصم و تو امداد كرده‏اى‏

اى زاده زیاد نكرده است هیچ گه..................نمرود این عمل كه تو شداد كرده‏اى‏

كام یزید داده‏اى از كشتن حسین................بنگر كه را به قتل كه دلشاد كرده‏اى

بهر خسى كه بار درخت شقا و تست.........در باغ دین چه با گل و شمشاد كرده‏اى‏

با دشمنان دین نتوان كرد آنچه تو...................با مصطفى و حیدر و اولاد كرده‏اى‏

حلقى كه سوره لعل لب خود نبى بر آن.............آزرده‏اش به خنجر بیداد كرده‏اى‏

ترسم تو را دمى كه به محشر برآورند................از آتش تو رود به محشر درآورند

محتشم کاشانی

پ.ن: انصافا بهترین شعری که برای این مصیبت سروده شده، همین ترجیع بند محتشم است. خودش روضۀ کامل است. اگر کاملش را نخوانده اید، چیز زیادی از دست داده اید!